کد مطلب:31834 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:589

صلح و آشتی میان خود برقرار سازید











فانی سمعت رسول الله صلی الله علیه و آله یقول:

«صلاح ذات البین افضل من عامه الصلاه و الصیام»

و ان المبیره الحالقه للدین، فساد ذات البین[1].

و لا قوه الا بالله العلی العظیم.

من از پیامبر خدا شنیدم كه می فرمود:

برقرار ساختن آشتی میان دو نفر از تمامی نمازها و روزه های- مستحبی- برتر است.

و آن چیزی كه دین را نابود می كند و آثار و فواید دین داری را از میان می برد، همان رواج قهر و كینه توزی میان شماست- و این آفتی است عظیم كه بای از آن به خدا پناه برد، همان خدایی كه- هیچ نیرو و توانی نیست جز آنچه كه از اوست.

پیشتر داشتیم یكی از نعمتهایی كه خداوند به وسیله ی پیامبر اسلام

[صفحه 70]

نصیب مردم فرمود، نعمت برادری میان مسلمانان است.[2].

این برادری آنقدر مهم است كه پیامبر، پاداش پایدار ساختن این پیوند را از همه نمازها و روزه های مستحبی بالاتر شمرده است. یهودیان و منافقان كه دشمنان سرسخت اسلام و مسلمانان بودند از رواج دوستی و مهر، میا مسلمانان رنج می بردند و پیوسته در پی آن بودند كه آتش كینه های روزگار جاهلیت را میان مسلمانان برافروزند و شعله ور سازند.

برای این منظور، لشكریان را برمی انگیختند و با بهره وری از حربه هایی چون رواج بغض و حسد، خشم و غضب، غیبت و تهمت، سوءظن و تجسس، نمامی و دروغ، می كوشیدند رابطه برادری میان مسلمانان را تیره سازند. و از آن سو، آیین مقدس اسلام برای مقابله با این هجوم گسترده دشمن درون و بیرون، مسلمانان را رفق و مدارا، گذشت و جوانمردی، احسان و حسن خلق، دعوت می كرد

علاوه بر این، با دستورهای صریح و روشن در اهمیت اصلاح میان مردم، اگر موردی از قهر و دشمنی پیش می آمد تا با تشویق مردم به اصلاح میان خود، آن را بطرف می ساخت. در آیات شریفه ای از قرآن مجید به این مهم پرداخته شده است از جمله:

لاخیر فی كثیر من نجویهم الا من امر بصدقه او معروف او اصلاح بین الناس و من یفعل ذلك ابتغاء مرضات الله فسوف نوتیه اجرا عظیما[3].

بسیاری از سخنان در گوشی و نجواهای مردم بی فایده است مگر آنكه در این نجواها امر به صدقه یا كار خوبی شود یا اصلاح میان مردمان باشد، و

[صفحه 71]

هركس چنین كند و در پی خشنودی خدا باشد، البته به زودی پاداشی عظیم به او می دهیم.

و نیز دستور خداوند است كه:

فاتقوا الله و اصلحوا ذات بینكم[4].

از خدا پروا و پرهیز كنید و میان خویش صلح و صفا برقرار سازید.

از پیامبر خدا نقل است كه فرمود: برترین صدقه ها، صدقه زبان است. عرض شد: یا رسول الله! صدقه زبان چیست؟ آن حضرت فرمود: صدقه زبان آن است كه میانجیگری كنی تا اسیری آزاد گردد،یا از خونریزی جلوگیری كنی یا امر خیری را به سوی برادر خویش سوق دهی و یا ناپسند و ناخوشایندی را برطرف سازی.[5].

یكی از شیعیان نقل می كند كه من با یكی از خویشاوندانم بر سر میراث مشاجره داشتیم. مفضل بن عمر- از اصحاب و یاران ویژه امام صادق- بر ما گذشت و نزاع ما را شنید. ایستاد و مدتی به گفتگوی تند ما گوش داد و پس از آنكه موضوع مشاجره را دانست ما را به منزل خویش دعوت كرد و نزاع میان ما را با چهارصد درهم برطرف ساخت و ما را با یكدیگر آشتی داد. سپس به ما گفت: این پول از آن من نیست، بلكه مولایم حضرت صادق مبلغی پول به من سپرده است تا اگر میان شیعیان آن جناب به خاطر اینگونه امور نزاعی پیش آمد، میان آنان صلح و آشتی برقرار كنم. این پول از آن سپرده ی حضرت صادق است.[6].

البته می بینیم و می دانیم با وجود این همه سفارش به اصلاح ذات البین، تفرقه و تشتت، و جنگ و جدال، در میان مسلمان و نیز خلق

[صفحه 72]

جهان، بسیار فراگیر است. هرچند وظیفه ما آن است كه بر اساس تعالیم دین، به اصلاح میان مردم قیام كنیم و از هر تلاش و كوشش فرونگذاریم، اما خوب است بدانیم كه اصلاح كلی در جامعه مسلمانان و بلكه در سراسر گیتی به دست با كفایت موعود امم، حضرت بقیه الله الاعظم، صورت خواهد گرفت.

چنانچه امام صادق در ضمن معرفی حضرت موسی الكاظم، به عنوان امام پس از خود می فرماید:

خداوند از فرزندان او كسی را قرار می دهد كه فریادرسی این امیت به اوست و فریادرسی هم هموست. علم و نور و فهم و حكمتهای امت اسلام، همه در او جمع است.

او بهترین مولود و نیكوترین فرزند امت است.

خداوند به وسیله ی او خون مسلمانان را حفظ می كند.

میان مردم صلح و آشتی برقرار می سازد.

پراكندگیها را برطرف می كند،

نابسامانیها را سامان می بخشد،

برهنگان را می پوشاند،

گرسنگان را سیر می كند،

به گل وجود او باران می فرستد،

و بندگان را به فرمانبرداری وامی دارد.[7].

[صفحه 74]


صفحه 70، 71، 72، 74.








    1. در كتاب من لایحضره الفقیه آمده است: و ان البغضه حالقه الدین و فساد ذات البین. یعنی: كینه توزی موجب نابودی دین و نیز گسسته شدن پیوند خویشاوندی و فساد میان مردمان می شود.
    2. فاصبحتم بنعمته اخوانا (آل عمران/ 103).
    3. نساء/ 115.
    4. انفال/ 1.
    5. افضل الصدقه صدقه اللسان. قیل یا رسول الله و ما صدقه اللسان؟ قال: الشفاعه تفك بها الاسیر، و تحقن بها الدم، و تجر بها المعروف الی اخیك، و تدفع بها الكریهه. (بحارالانوار ج 73 ص 44).
    6. بحارالانوار ج 73 ص 45 باب الاصلاح بین الناس.
    7. یخرج الله تعالی منه غوث هذه الامه و غیاثها، و علمها و نورها، و فهمها و حكمها، خیر مولود و خیر ناشی ء، یحقن الله به الدماء، و یصلح به ذات البین، و یلم به الشعث، و یشعب به الصدع، و یكسو به العاری، و یشبع به الجائع، و یومن به الخائف، و ینزل به القطر، و یاتمر له العباد. (بحارالانوار ج 48 ص 12).